Reanimatie, weekend Morogoro en mobiel missing

Habari lieve familie en vrienden!

Maandag hadden Kiaya en ik vrij genomen omdat we vorig weekend nachtdiensten hadden gedraaid. We wilden een lekker stuk gaan wandelen om meer van de omgeving te zien en als het weer goed genoeg was, het liefste naar een waterval in Mahonda. Rond 11 uur klaarde het weer helemaal op, dus we besloten snel onze spullen bij elkaar te rapen en te gaan wandelen. Super leuk om het gebied Turiani en de dorpjes waar we langs zijn gewandeld beter te bekijken. Genoten van de natuur, want het is echt een prachtig landschap. De zon scheen flink en er waren nauwelijks wolken, dus dat was met wandelen behoorlijk heet. Dat met inspanning zorgde voor veel zweet. Iedereen die we voorbij kwamen zeiden we gedag en dat vonden ze erg leuk, met name kindjes gingen uit hun dak als ze ons zagen en zwaaide fanatiek en riepen muzunge = blanke. Als we dan terug zwaaide en iets zeiden in het Swahili hadden ze dikken lol en was hun dag ook weer helemaal goed. Vooral het laatste stuk vond ik zwaar worden, omdat ik oververhit was. Op het laatst nog twee keer om de weg gevraagd en na 1,5 uur kwamen we bij de waterval aan en daar was ik heel blij. Lekker in de schaduw genieten van de waterval, bijkomen en even wat eten naar binnen. Twee vrouwtjes waste hun kleren in de waterval. Voordat we weggingen nog lekker even wat koud water van de waterval ter afkoeling over ons heen gedaan. Helaas toch maar niet gezwommen, omdat je nooit weet hoe goed het water is en wat voor beestjes er wel of niet rond zwemmen. Toen op naar de terug weg. Al vrij snel voelde ik me helemaal niet lekker worden en werd ik kotsmisselijk. Ik voelde me nog steeds niet lekker en we moesten toch nog best een stukje lopen, dus ik besloot nadat ik na een paar keer toch weer een stuk verder gewandeld te hebben en steeds weer niet lekker te worden, om toch maar op een piki piki (brommer) terug te gaan naar het ziekenhuis. Kiaya wil niet op een piki piki maar vond het gelukkig niet erg om alleen het laatste stuk te lopen. Die hele avond bleef ik me niet lekker voelen, maar heb ik wel samen met Kiaya een nieuwe gewoonte gemaakt, de serie Lie to me gekeken. Het was achteraf misschien niet zo handig om op het warmste moment van de dag te gaan wandelen met de zon volop schijnend, nadat je de dag daarvoor ziek was. Toch heb ik er geen spijt van, want het is wel super mooi en leuk om meer van de omgeving te zien en de waterval.

Dinsdag was niet zo heel bijzonder en hebben we een lekkere drukke dag gehad op de verloskamers. Veel vrouwen begeleidt tijdens hun bevallingen werden er tijdens onze dienst weer drie kindjes geboren.

Woensdag was een heftige dag. Ik voelde me niet lekker was misselijk en nog steeds aan de diaree, maar ben toch maar naar de Labour Ward gegaan. Gelukkig was het guesthouse dichtbij, dus daar ben ik tussendoor nog even naar toe geweest. Helaas heb ik hierdoor wel een stuitbevalling gemist en dat was wel even balen, want nu heb ik nog steeds geen stuitbevalling gezien. Echter was het niet zo leuk, want vandaag had een mannelijke verloskundige dienst die echt niet leuk is en slechte kennis heeft. De bevalling stagneerde terwijl het kind er half uit was. Kiaya stelde handelingen voor, maar dat wilde de verloskundige niet doen. Die bleef alleen maar aan het kind trekken. Kiaya zag het kind slechter worden en besloot om het dan maar gewoon zelf te doen, maar werd ruw aan de kant geduwd door de verloskundige. Gelukkig kwam de Nederlandse tropenarts er net aan en die nam de leiding bij de bevalling over en toen werd het kind vlot geboren. Het moest even op gang komen met beademingen, maar daarna trok het kind goed bij. Na twee uur me niet lekker gevoeld te hebben, misselijk en mijn darmen die erg opspeelde ging het gelukkig over.
Aan het einde van de ochtend zou ik bij een barende vrouw naar de harttonen van het kind luisteren, maar toen zag ik een nurse binnen komen met twee kindjes. Ik had die ochtend gehoord van Agnes (Nederlandse tropenarts) dat de zwangere van een tweeling (die gister even op de verloskamers lag, maar uit eindelijk toch niet aan het bevallen bleek te zijn) was septisch (bloedvergiftiging) geworden, een lage bloedruk (50/20), het niet goed beter konden krijgen, maar een keizersnede in deze toestand ook geen goede optie was. Uiteindelijk hebben ze toch een keizersnede gedaan omdat de moeder septische shock had. Toen ik de kindjes zag, dacht ik heel even ‘zijn ze dood?’, maar ik zag toch iets van leven in, zeker bij één. De nurse legde ze op de reanimatietafel waar alle kindjes onder gelegd worden als ze niet bij moeder kunnen liggen, omdat daar een warmte lamp is. Verder deed de nurse niks. Ik zag dat het echt niet goed was, dus riep meteen de andere meiden erbij. Kiaya en de drie Nederlandse co’s die toevallig ook even binnen zijn gewandeld. Kiaya zei later dat ze aan mijn gezicht kon zien dat het menens was en het niet goed ging met de kinderen. Het was een tweeling, een jongen en een meisje. Ik was meteen met de jongen begonnen, met prikkelen stimuleren maar dit werkte niet dus toen ben ik samen met Kiaya de reanimatie gestart. Kiaya hield het hoofd beet en ik deed de beademing. Dit vond ik best wel spannend. De andere meiden moesten het meisje even prikkelen, maar toen deed zij het goed. Na de insufflaties (5x keer lucht naar binnen brengen om de longen te ontplooien) begon het kind nog steeds niet te ademen, hartactie was boven de 60, dus zijn we verder gegaan met beademen. De hartslag ging wel omhoog maar het wilde niet zelfstandig ademen. Het kind was heel slap, geen tonus en reflex. Een mannelijke arts in opleiding van Tanzania kwam er ook bij kijken en wilde een thoraxcompressie geven en begon zachtjes op de verkeerde plek te drukken. Dit heeft natuurlijk geen zin als de hartactie al goed is en zeker niet zoals hij het deed, op de verkeerde plek en veel te zacht. Beetje bij beetje begon er iets leven in te komen, doordat je wat geluiden hoorde en de ogen open gingen, maar huilen wilde hij niet. Na 15-20 minuten begon het zelf te ademen, maar omdat de spierspanning en relfex nog steeds niet goed was hebben we een soort van flow gegeven van zuurstof, maar hier trad ook geen verbetering op. We wisten niet goed hoe we hier mee verder moesten, dus lieten we Agnes (tropenarts) komen. Agnes stelde voor om antibiotica te geven vanwege septische moeder en vitamine k. Het meisje was al in kanga’s gewikkeld door de co en we wikkelde nu het jongetje ook in de kanga’s en hebben ze lekker dichtbij elkaar onder de warmte lamp van de reanimatietafel gelegd. Als we een apgar zouden geven van het moment dat de jongen net bij ons is binnen kwam na 1 minuut, 5 minuten en 10 minuten zou ik een apgar geven van 2/4/5. Dus dat is echt slecht! Daarna zijn we gaan lunchen en konden we even bijkomen van wat er net gebeurd was. We stonden er zelf eigenlijk helemaal versteld van. Als wij er dus niet waren, dan was er niks met het kind gedaan en was het zeker dood gegaan. Dat was wel echt een gek idee. Het was nog steeds de vraag hoe ze het allebei gingen doen. Dus na de lunch zijn we snel weer terug gegaan, er was niks verandert en ze deden beiden nog steeds hetzelfde, zat bij de jongen niet veel actie in.
’s Middags hoorden we dat de jongen van de tweeling voor het eerst had gehuild en beide zelfs aan de borst hadden gelegen bij moeder, dus dat was zeer goed nieuws.
Kiaya en ik kenden elkaar niet voor de minor, dus dat was ook best spannend hoe onze stage samen zou gaan. Maar gelukkig klikt het heel erg goed en hebben we veel steun aan elkaar en super gezellig samen.

Donderdagochtend konden we bij binnenkomst bij een vrouw inwendig onderzoek doen bij een barende vrouw om de progressie te beoordelen. Deze vrouw was zwanger van een tweeling, dus bij deze bevalling wilde ik graag bij zijn. Ondertussen kwam Agnes (tropenarts) met één van de tweeling van gisteren (het meisje) binnen en begon haar te beademen. Ze vond het kind bij moeder niet ademend en heeft haar toen snel mee genomen. Het kind had flink prikkeling nodig en moest regelmatig beademd worden, omdat ze er anders zelf mee stopte. Het lukte een nurse niet om een infuus in te brengen en heeft toen een sonde ingebracht, zodat er glucose in gebracht kan worden voor extra energie. Agnes ging verder met haar werk en wij zouden op het meisje letten. Even later werd de jongen van de tweeling ook gebracht, want die deed het ook niet goed. Agnes die had het meisje aan de zuurstof gelegd toen ze de eerste keer weg ging, maar toen de jongen kwam had ze de zuurstof aan hem gegeven omdat het meisje het beter deed en redelijk goed van kleur was. Er kan maar één kindje tegelijk zuurstof krijgen, dus vandaar dat de slechtste van de twee de extra zuurstof kreeg. Het leek zelfs zo goed te gaan met de jongen, dat Agnes, Kiaya en ik wilde kijken hoe hij het zonder zuurstof deed en dan huid op huid bij moeder leggen, want zijn temperatuur was zeer laag (33 graden) Echter begon hij al vrij snel zonder extra zuurstof het niet lekker te doen, gek te huilen, werd hij rond zijn lippen blauw, moeite met ademen, draaide met zijn ogen en verkrampte. Dus snel weer aan de zuurstof gelegd en daar werd hij wel beter van, maar je zag aan alles dat hij hard moest werken en zich niet fijn voelde. Ook huilde hij regelmatig met een hele hoge huil. Je hoorde in ieder geval dat het geen normale huil was en het hoorde daarom ook niet fijn. Het liefste zou ik hem even lekker beet gepakt hebben, maar de warmtelamp van de reanimatietafel kon hij wel goed gebruiken. We hebben beide kindjes en met name het meisje verschillende keren moeten beademen, omdat ze stopten met ademen. Agnes vertelde vandaag ook toen ze de keizersnede woensdag had gedaan, eigenlijk geen levende kinderen had verwacht en anders met ernstig zuurstof tekort gehad in de buik. Dus de kans is groot dat als ze het overleven ernstig gehandicapt zullen zijn. Dus de vraag was ook hoe lang we door moesten met het beademen van de kinderen. ’s Avonds zijn ze naar de moeder gebracht, zodat als ze overlijden zij in ieder geval ze nog even fijn bij zich heeft gehad. ’s Middags ging de vrouw van de tweeling bevallen die we eerder die ochtend inwendig onderzoek hadden gedaan. Het eerste kind werd vlot geboren en deed het goed. Het tweede kind dachten we dat het in stuit lag, maar bleek met de echo toch in hoofdligging te liggen. Dus dat was positief voor de moeder. Helaas lag het er toch niet goed voor, met een handje boven zijn hoofd en na een half uur geperst te hebben, is er toch nog een keizersnede gedaan om het tweede kind geboren te laten worden. Beide kindjes deden het goed, twee mooie meiden geboren!

Vrijdag was een rustige dag op de Labour Ward en zijn we naar een uurtje ook weer naar huis gegaan. We zijn nog even bij beide tweelingen gaan kijken hoe die het deden. Helaas was de jongen van de eerste tweeling overleden. Het meisje was er nog wel, maar dat is de vraag voor hoe lang. De andere tweeling deed het gelukkig goed. We hebben lekker rustig aan gedaan en gingen ’s middags met een afgehuurd busje samen met de co’s naar Morogoro om daar het weekend door te brengen. Daar had ik echt wel zin in, er even lekker uit te gaan met hotel met goed wifi en zwembad. ’s Avonds lekker uit eten geweest en hebben we heerlijk pizza gegeten. Helaas viel deze toch niet helemaal goed, want nadat de pizza naar binnen was, kon ik regelmatig naar de wc lopen. Toen we op de taxi moesten wachten naar het hotel had ik mijn mobiel aan Kiaya gegeven, omdat ik weer naar de wc moest. Zij heeft deze in haar zak gedaan en eenmaal in de taxi is deze waarschijnlijk uit haar broekzak gegleden. Eenmaal in hotel toen ik net m’n bed in wilde kruipen zocht in mijn mobiel en was die nergens te bekennen en waarschijnlijk dus achter gebleven in de taxi. Dus dat was even flink balen! Eerst gezeik met m’n backpack en nu m’n mobiel die kwijt was. We zijn in het hotel naar de balie gegaan, om te vragen of zij mijn nummer wilde bellen. Hij ging over, heel lang, maar niemand nam op. Nog een keer gebeld, ging weer lang over, maar niemand nam op. In die zin een goed teken dat mijn simkaart er niet uitgehaald was. Aan de andere kant, mijn mobiel stond waarschijnlijk op stil, dus niemand had hem horen over gaan. De gene van de balie had goede hoop, want zij vertelde dat in Morogoro bijna nooit iets gestolen wordt. Bellen naar het restaurant kon niet, want op internet was geen telefoonnummer te vinden. Terug naar het restaurant had volgens de secretaresse geen zin meer, dus zouden we morgen heen gaan. Vanaf 9 uur konden we er heen zei ze. Toen maar naar bed gegaan, met nog steeds prikkelende darmen net als Kiaya inmiddels, dus dat was eerst nog een paar keer naar de wc gaan. Kiaya en ik hebben al vanaf het begin geen geheimen voor elkaar en delen vrolijk alles, maar dan ook alles. Dus ook hoe mooi onze diarree eruit ziet. Vooral Kiaya is hier erg goed in om dit te omschrijven!

Vrijdag op zaterdag hadden we allebei een onrustige nacht en zijn we weer meerdere keren, op elkaar aan het wachtend, snel naar de wc gegaan. Vooral Kiaya voelde zich echt niet lekker en ik voelde me ook niet bepaald fijn. Op de één of andere manier blijven we nu al een week kwakkelen, maar vorige week zondag en vrijdagnacht was wel heel erg. ’s Ochtends toch maar met tegenzin gaan ontbijten en daar kwamen we de co’s weer tegen. Die gingen een mooie, maar pittige wandeling maken naar een nog veel mooiere waterval dan waar wij maandag zijn heen geweest. Maar zoals we ons voelden konden we echt niet mee. Ze raden ons aan en dat hadden we zelf ook al bedacht, om maar aan de o zo smerige ORS te gaan. Die wel onze mineralen aanvult. Deze hadden we natuurlijk niet mee genomen voor dit weekendje weg, dus deze moesten we bij een apotheek gelukkig niet ver van het hotel halen.
Maar we gingen eerst naar het restaurant van gisteren voor mijn mobiel. Bij het restaurant aangekomen spraken we de manager van het restaurant en we legden mijn verhaal uit. Hij was positief over het vinden van mijn mobiel en ging als het personeel kwam om 11 uur, uitzoeken wie gisteren voor ons de taxi had besteld om erachter te komen bij welke taxichauffeur mijn mobiel waarschijnlijk achter gebleven was. Als hij mijn mobiel had gevonden zou hij hem komen brengen naar mijn hotel en als hij hem niet kon vinden en niks op de camerabewaking zag staan, dan zou hij ook langs komen en dit doorgeven. Dus met een redelijk positief gevoel gingen we hier weg en namen we een taxi terug naar het hotel. Kiaya knapte inmiddels iets op en we besloten meteen maar naar de winkels iets verderop te gaan en daar ORS te halen en drinken. Weer terug in het hotel voelde we ons allebei niet verkeerd, maar zijn nadat we ons alvast hadden ingesmeerd met zonnebrand, de ORS naar binnen gaan werken. Aangezien dit zeer smerig is, dachten we slim te zijn en het te mengen met fanta, maar dit loste niks op en de vieze smaak van ORS kwam nog steeds even sterk naar voren. Kokhalzend heb ik het naar binnen kunnen werken. De ORS deed ons wel goed, want het bracht bij ons allebei onze darmen weer tot rust, waarna we heerlijke ochtend en middag bij het zwembad van het hotel konden vertoeven. Toen we bij het zwembad aankwamen rond 11 uur was daar niemand anders, terwijl het super lekker weer was met blauwe lucht, zon en maar enkele wolkjes. Eerst even bakken op de ligbedjes en ter verkoeling een duik in het zwembad. Vanuit het zwembad heb je een prachtig uitzicht op de berg die achter het hotel ligt. Na weer voldoende afkoeling ben ik weer op mijn ligbedje gekropen en ben ik weer wezen zonnen, als het mij weer te heet werd ging het zwembad in en zo wisselde dat zich telkens af. Leek wel vakantie! Later kwamen de Nederlandse tropenartsen Agnes en Ronald ons vergezellen en dat was gezellig. ’s Middags geluncht bij het hotel en een currie met kip gegeten, was wel lekker. Daarna weer opnieuw bij het zwembad gelegen, helaas was er nu meer drukte en was het niet meer zo privé. Maar na uit eindelijk zo’n heerlijke ochtend was dat ook niet heel erg. Halverwege de middag vond ik het wel weer mooi geweest en toen ik op mijn hotelkamer was aangekomen bleek ik ook flink verkleurd te zijn en op sommige plekjes, zoals bij mijn nek verbrand te zijn. Even lekker gedoucht en daarna fijn met m’n moeder geskyped.

Zondag was er nog steeds niemand bij ons hotel geweest of iets te vertellen over mijn mobiel. Dus dat was toch balen. Toen maar naar de politie gegaan om aangifte te doen. Dit was ook een hele belevenis. We hadden ook veel bekijks. Er kwamen steeds allemaal mannen binnen, die twee jonge blonde meiden erg interessant vonden. Eentje kwam binnen en vroeg meteen aan ons of we een boyfriend hadden. Ik zei dat ik deze had, om van verwachtingen af te zijn. Kiaya zei zelfs dat ze getrouwd was, maar de man was erg oplettend en zag meteen dat ze geen ring om had en zei dit ook meteen. Kiaya zei als goed excuus dat dit kwam omdat alles hier makkelijk gestolen kan worden! Daarna samen met de co’s op de markt rond gelopen in Morogoro. Daarna terug naar het hotel. Nog even snel een duik in het zwembad ter afkoeling. De foto’s alvast uploaden van mijn blog, omdat het anders met veel moeite gaat op het internet van Kiaya. Dus vandaar dat jullie eerst al een melding hadden van een nieuwe blog met foto’s, maar zonder verhaal.

Dan nog even wat andere grappige dingen. Vrouwen vangen hier in Tanzania de weeën heel anders op dan in Nederland. Ze klappen hier in hun handen, knippen in hun vingers, slaan op hun billen en steken hun tong uit om de weeen op te vangen, soms is dit erg lachwekkend. Ook hebben ze in het Swahili een erg mooi woord. Namelijk ‘Pole = wat rot voor je betekend’. Dit woord wordt hier veel gebruikt, dit zeg je bijvoorbeeld vaak tegen een barende vrouw maar kan op vele andere momenten ook gezegd worden. Dus als we weer merken dat we nog steeds aan de diarree zitten of iets anders is wat niet zo leuk is, dan hebben Kiaya en ik de dikste lol als de ander dan zegt ‘pole’. Dit woord kunnen jullie als ik straks terug ben ook nog wel eens horen, dus goed onthouden! ;)

Kleren wassen wordt hier met de hand gedaan en moeten we per kledingstuk betalen en is best prijzig. Dus Kiaya en ik zijn ouderwets alles met de hand aan het wassen. Helaas is hier geen warm water, dus de vraag is hoe schoon het echt wordt. Flink zeep erbij en dan ruikt het in ieder geval lekker! Toch ben ik blij als ik straks weer in Nederland ben en m’n kleren gewoon in de wasmachine kan stoppen.

Miranda vroeg van de week aan mij of ik in mijn blog ook niet iets kan vertellen over het eten hier in Tanzania. Dus bij deze! Kiaya en ik krijgen eten in het guesthouse, van de nonnen. ’s Ochtends een soort van brood. Zo lang het redelijk vers is, is het goed te eten. Maar zodra het oud is, is dit echt niet meer lekker. Helaas is het beleg hier niet lekker. Dus eet ik mijn brood elke dag met suiker erop. Één keer in de zoveel dagen krijgen we een eitje bij het ontbijt, dus dat is lekker! ’s Middags en ’s avonds krijgen we warm eten. De ene maaltijd is lekkerder dan het andere. Wat we al meerdere keren hebben gegeten is rijst of pasta, met een lekker sausje, spinazie die heel zout smaakt en niet lekker is en een stukje vlees. Ook krijgen we regelmatig als vlees een soort van knakworstjes, nou zo smaken ze in ieder geval niet, want die zijn afhankelijk hoe ze gekookt/gebakken zijn de ene keer lekkerder dan de andere keer. Soms krijgen we het vieze sausje bij de rijst of de pasta en dat smaakt naar jus. Dat als saus voor over je rijst of kip ben ik niet zo fan van. We hebben als lunch ook al een paar keer pannenkoeken gehad en met suiker is dat erg lekker. Helaas zijn ze wel heel vet en vind mijn buik dit niet altijd even fijn. Ook hadden we een keer als groente doppertjes met worteltjes. Op zich ben ik hier niet heel groot fan van. Maar ik had er nu wel zin in. Echter smaken deze ook niet zoals in Nederland en heb ik ze met veel moeite op gegeten. Vanmiddag hadden we gebakken aardappeltjes met een prutje van ei met tomaat en uit en dat vind ik erg lekker. Ik heb nu ook al twee keer aardappelsalade gekregen en dat vind ik ook erg lekker. Het vlees laten we tegenwoordig staan, omdat we aldoor aan de diarree zijn. Het eten is dus over het algemeen goed te doen, maar ik vind het niet erg om straks weer mijn oude vertrouwde dingen te eten in Nederland.

In het begin had ik erg moeite met alle beesten. Ik denk dat ik er inmiddels aardig aan gewend ben en vind ik het ook best meevallen. Ik ben nog steeds geen groot fan van kleine salamanders in mijn douche en wc, maar ik accepteer ze. De eerste twee dagen had ik geen last van muggenmulten en dacht ik even dat ze mij niet meer lekker vonden. Maar dat bleek toch niet het geval te zijn. Vooral mijn rechterhand en mijn tenen zijn populair. Kiaya heeft er nog maar eentje opgelopen.

Vandaag voelde ik me weer helemaal lekker. Niet misselijk en nog maar een beetje aan de diarree. Vandaag hadden we niet hele drukke dag gehad op de Labour Ward (verloskamers). Nog een interview gedaan voor ons evaluatieproject. Deze keer met een verloskundige op haar eerste werkdag, die net is afgestudeerd. Dit was toch best erg om te zien, hoe slecht de kennis is als je net afgestudeerd bent. Daarna een bevalling gedaan waarbij een slecht kind uit kwam. Ik heb deze samen met verloskundige Anna beademend. Het kind had echt tijd nodig om bij te komen, maar ik denk dat het met deze meid van 3,1 kg wel goed komt. Vanmiddag bezig geweest met het uitwerken van ons project. Kiaya ging bezig met het samenvoegen van de bevindingen van de observatielijsten (van de bevallingen) en ik met de bevindingen van de diepte-interviews. Dit koste best wel wat tijd! Van de week nog maar flink wat tijd instoppen en dan is het hopelijk vrijdag af.

Mijn blog wordt wel weer lang genoeg zo! Ik heb dus tijdelijk geen mobiel meer, dus whatsappen of smsen heeft geen zin. Ik kan nu zo af en toe op de hotspot met matig internet van Kiaya en zal jullie daar één keer in de zoveel tijd op de hoogte houden van mijn gebeurtenissen. Volgende week dinsdag is onze laatste stagedag alweer in Turiani en dan gaan we nog 1,5 rondreizen. Dus de tijd vliegt om! Eerst reizen we naar boven in Tanzania naar Karatu en gaan we een paar safariparken bij langs en daarna gaan we nog lekker een midweekje vertoeven op zanzibar. In de hotels waar we verblijven is wifi, dus ik kan dan makkelijker blogs met foto’s uploaden.

Tot mijn volgende blog!